Το ΑΠΘ τιμά τα 130 χρόνια της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού
Στο φως νέα στοιχεία για την πρώτη μετά το 1821 αμιγώς ελληνική χαρτογράφηση
Άγνωστες πτυχές των συνθηκών και των προσωπικοτήτων πίσω από την πρώτη αμιγώς ελληνική χαρτογράφηση στη χώρα φωτίζουν τα αποτελέσματα έρευνας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά δημοσίως, ως ένθετο τμήμα, στο πλαίσιο της Επετειακής Έκθεσης Χαρτών για τη συμπλήρωση των 130 χρόνων της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (ΓΥΣ).
Η έκθεση «1889-2019: Αποτυπώσαμε το παρελθόν, χαράσσουμε το μέλλον» θα εγκαινιαστεί από τον Πρύτανη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Καθηγητή Νικόλαο Γ. Παπαϊωάννου, την Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου 2019, στις 10:00, στον εκθεσιακό χώρο που βρίσκεται στην είσοδο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ.
Χαιρετισμό στα εγκαίνια θα απευθύνουν ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, ο Διευθυντής Γεωγραφικού του ΓΕΣ, Ταξίαρχος Χρήστος Νινιός και ο Διοικητής της ΓΥΣ, Συνταγματάρχης Βαρδής Καγιαδάκης, οι οποίοι συνέβαλαν στην ολοκλήρωση και επιτυχία της κυρίως έκθεσης στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Ο Πρόεδρος της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ, Καθηγητής Ιωάννης Ζ. Τζιφόπουλος, θα παρουσιάσει άγνωστα περιστατικά από την ελληνική αρχαιότητα, σχετικά και αντίστοιχα με τον στρατιωτικό ρόλο μιας σύγχρονης γεωγραφικής υπηρεσίας.
Για τα νέα στοιχεία που ανέδειξε η έρευνα, αλλά και τους αφανείς ήρωες της χαρτογράφησης της χώρας, από την ίδρυση της ΓΥΣ μέχρι σήμερα, θα μιλήσει ο επιμελητής της έκθεσης, Ομότιμος Καθηγητής Ανωτέρας Γεωδαισίας και Χαρτογραφίας του ΑΠΘ, Ευάγγελος Λιβιεράτος.
Η έκθεση αποτελεί μία σύμπραξη της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ με το Εργαστήριο Χαρτογραφίας και Γεωγραφικής Ανάλυσης του ΑΠΘ, στο πλαίσιο του συμφώνου συνεργασίας που έχουν συνάψει το μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας, το Αριστοτέλειο, και ο αρχαιότερος χαρτογραφικός οργανισμός της, η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού. Πολύτιμο αρχειακό υλικό στην έρευνα και την έκθεση συνεισέφερε η ΓΥΣ και το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ).
«Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης συμμερίζεται τη χαρά της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού για την ιστορική της επέτειο και συμμετέχει ενεργά στον εορτασμό της. Πρόκειται για μια ιστορική υπηρεσία του ελληνικού κράτους, από τις μακροβιότερες, η οποία χαρτογράφησε τη χώρα και χαράσσει λαμπρή πορεία προς το μέλλον, με την πείρα, τη γνώση, την οργάνωση και την έμπρακτη διάθεση συνεργασιών της. Στο Αριστοτέλειο εργαζόμαστε για την προβολή της χαρτογραφικής μας κληρονομιάς, προχωρώντας σε συνέργειες και υπηρετώντας πάντα τον στόχο της διάχυσης των αποτελεσμάτων του ερευνητικού και εκπαιδευτικού έργου στην κοινωνία, το άνοιγμα στο ευρύ κοινό μέσα από δράσεις εξωστρέφειας, όπως η έκθεση αυτή», δηλώνει ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου.
Ο επιμελητής της έκθεσης, Ομότιμος Καθηγητής του ΑΠΘ Ευάγγελος Λιβιεράτος εξηγεί πως πρόκειται για μια «σχεδόν αόρατη διαδικασία που ενέχει διάφορες μετρήσεις στο πεδίο, ανά την επικράτεια, ηπειρωτική και νησιωτική, που δεν φαίνονται, ένα πλέγμα μόχθου και γνώσης χωρίς ίχνη, με χρήση περίεργων οργάνων μέτρησης, άγνωστων στους πολλούς, και μια ανθρώπινη μοναξιά σε επίπονη πράξη στις βουνοκορφές, κάμπους, βραχονησίδες, πόλεις και χωριά».
Το πρώτο μέρος της έκθεσης αναπτύσσεται σε 52 θεματικές πινακίδες μεγάλου μεγέθους, οι οποίες χωρίζονται σε οκτώ κεφάλαια, με χάρτες, φωτογραφίες, επεξηγηματικά κείμενα, διαγράμματα και ψηφιακές επεξεργασίες, που εκτέθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο και Νοέμβριο στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Αναδεικνύονται ενδιαφέρουσες, κυρίως άγνωστες, πτυχές των πρώτων περιόδων της ζωής της ΓΥΣ και ιδίως της περιόδου μετά το 1897, με την αναδιοργάνωση της (τότε) Χαρτογραφικής Υπηρεσίας Στρατού, που οδήγησε, μετά από στενή συνεργασία με την αντίστοιχη αυστριακή, στη χαρτογραφική διάσταση της εποποιίας των Βαλκανικών Πολέμων.
Παρουσιάζεται με έμφαση η περίοδος της χαρτογραφικής αυτοδυναμίας της Υπηρεσίας, όπως θα εκδηλωθεί με τη σπουδαία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γεωδαιτική υποδομή και χαρτογραφική παραγωγή στη Μικρά Ασία. Την έκθεση στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ συμπληρώνει μία επιπλέον ξεχωριστή θεματική ενότητα, όπου θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά τα νέα στοιχεία που έφερε στο φως η συνεχιζόμενη ακαδημαϊκή έρευνα στο Εργαστήριο Χαρτογραφίας του ΑΠΘ.
Κεντρικό πρόσωπο της άγνωστης μέχρι σήμερα ιστορίας, που παρουσιάζει το ΑΠΘ, είναι ο μηχανικός και χαρτογράφος Αλέξανδρος Ν. Μαυροκορδάτος, επικεφαλής της πρώτης από την Επανάσταση του 1821 αμιγώς ελληνικής χαρτογράφησης στη χώρα, η οποία απέδωσε τους χάρτες, που, αν και λίγοι, αποδείχθηκαν ιδιαίτερα κρίσιμοι – γι’ αυτό και ιστορικοί- στον ατυχή πόλεμο του 1897. Η έρευνα ακολουθεί τα βήματα του σημαντικού χαρτογράφου μέχρι τον θάνατό του στη Μακεδονία, σε ηλικία μόλις 33 ετών.
Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 20 Δεκεμβρίου 2019 έως και τις 20 Μαρτίου 2020.
Ώρες Λειτουργίας: Εργάσιμες ημέρες 09.00-15.00.
Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.
Επικοινωνία για την οργάνωση ομαδικών επισκέψεων και ξεναγήσεων στην έκθεση: τηλ. 2310 995325
